Pessoa

Opdracht
Op een locatie in Oost-Groningen aan de Eems ligt - vlakbij het dorpje Hoogwatum - het Beppegat. De inham ontstond nadat na de Kerstvloed van 1717 hier de nieuwe zeedijk deels over het oude dijklichaam werd gelegd, zodat de dijk hier iets naar binnen ligt ten opzichte van de omringende zeedijk. In 1985 werd een strandje aangelegd door de toenmalige gemeente Bierum, waarvan de restanten nog steeds zichtbaar zijn. Mijn opdracht was om op deze locatie een bouwwerk te ontwerpen, geïnspireerd op Portugese dichter Fernando Pessoa.

Fernando Pessoa is een dichter die pas na zijn dood bekend werd. Het bleek dat hij zo'n 25.000 pagina's met manuscripten en typoscripten had gemaakt, soms zelfs in de vorm van een enkele zin of versregel. Pessoa splitst zijn persoonlijkheid door heteroniemen te creëren. Hij heeft uiteindelijk onder zo'n 80 heteroniemen geschreven. De kenmerkendste hiervan is Alberto Caeiro; een ongecompliceerde dichter die aan verwikkelingen van het leven voorbijgaat door deze slechts waar te nemen, het te nemen zoals zij is.

Pessoa zelf wordt omschreven als kille, eenzame, lucide en afwezige man. Hij dronk zichzelf dood. Een belangrijk citaat van Pessoa: ''Leven is niet noodzakelijk, scheppen daarentegen wel.''

Uitvoering
De concepttekening met de blauwe zee en de zwarte armen vloeiden voort uit zijn gedichten en de omgeving van het Beppegat. U ziet Pessoa die zich als het ware aan de kant vastklampt omdat hij bijna verdrinkt. Pessoa is ook gestorven door ''alcoholische verdrinking''. Via zijn armen bereik je zijn hoofd waarin je naar boven kunt, naar de hoed, waarin zich een café bevindt met prachtig uitzicht. Zo kun je over de Eems kijken en ben je dichter bij het water. 

Een detail zit verstopt in de armen van het bouwwerk, waarbij de ene arm staat voor Pessoa: deze zit vast en ''verdrinkt'' zodra het vloed wordt. De andere arm drijft op het water en staat voor zijn heteroniem Alberto Caeiro, die het leven neemt zoals het is.